کد مطلب:183020 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:294
امام و عبادت
سخن گفتن درباره ی مقام معنوی امامان، امری فوق طاقت انسانهاست و این چیزی نیست كه از عهده چون ما برآید. از این رو این مسئله را با توجه به بعضی روایات كه به ما رسیده است مطرح می كنیم.
حضرت امام باقر ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«پدرم علی بن الحسین هیچ نعمتی را كه خداوند به او عطا نموده بود، به یاد نمی آورد مگر اینكه سجده می كرد و آیه ای از قرآن كه در آن سجده باشد نمی خواند، مگر اینكه به سجده می افتاد، و خداوند هر بدی را از او دفع می كرد یا كید كید كننده ای را از او دفع می كرد، سجده می كرد و از هر نماز واجبی فارغ می گشت، سجده می گزارد و هرگاه موفق به ایجاد صلح بین دو نفر می گشت، سجده می كرد و اثر سجود در جمیع مواضع سجود او نمایان بود و به سبب همین امر «سجاد» نامیده شده است.» [1] .
نیز امام باقر ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ در شبانه روز، هزار ركعت نماز می گزارد... و وقتی برای نماز، به پا می خاست، رنگ رخسارش تغییر می كرد و در قیام نمازش، مانند بنده ای ذلیل كه در مقابل پادشاهی بزرگ و با جلالت ایستاده است، اعضای بدنش از خشیت الهی می لرزید، و نماز كه می گزارد مانند نماز كسی بود كه وداع می كند (دیگر زنده نخواهد بود تا نماز گزارد)....» [2] .
عبدالله بن محمد قرشی می گوید:
«كان علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ إذا توضّأ اصفرَّ لونه فیقول له اهله: ما الذی یغشاك؟ فیقول: أتدرون لمن أَتأَهبّ للقیام بین یدیه؟» [3] .
«علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ وقتی وضو می كرد، رنگش زرد می گشت، اهل حضرت به وی می گفتند: چه چیزی باعث این تغییر رنگ می شود؟ ایشان می فرمود: آیا می دانید كه آماده می شوم تا در مقابل چه كسی بایستم؟»
وقتی آن حضرت از وضو فارغ می شد، در آن موقعیت زمانی بین وضو و نمازش، لرزشی بر آن حضرت عارض می شد، در این مورد از حضرت سئوال می شد، حضرت می فرمود:
«و یحكم اتدرون إلی من أقوم؟ و من أرید أناجی؟» [4] .
«وای بر شما! آیا می دانید به سوی چه كسی می خواهم بروم (و قیام كنم) و با چه كسی می خواهم مناجات كنم؟»
اینها نبوده است مگر به سبب معرفتی كه آن حضرت نسبت به خالق هستی داشته است. او همچون پدر و جد بزرگوار خود به سیره حضرت رسول ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ تأسی می كرد. البته آنچه ما در این روایات و عبارات ملاحظه می كنیم با آنچه كه واقع مسأله بوده است بسیار فاصله دارد و گذشت كه درك مقام معنوی این حضرات، برای عقول بشری، ممكن نیست.
امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«كان علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ اذا كان شهر رمضان لم یتكلّم الاّ بالدعاء و التسبیح و الاستغفار و التكبیر....» [5] .
«علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ آنگاه كه ماه رمضان فرا می رسید جز به دعا و تسبیح الهی و استغفار و تكبیر صحبت نمی كرد....»
همان طور كه گذشت، یكی از القاب آن حضرت «ذوالثفتات» است. علت ملقب شدن حضرت به این لقب را امام باقر ـ علیه السلام ـ چنین بیان می دارد:
«كان لابی ـ علیه السلام ـ فی موضع سجوده آثار ناتئه و كان یقطعها فی السنة مرتین، فی كلّ مرة خمس ثفنات، فَسُمِّیَ ذالثفنات لذلك.» [6] .
«در اعضای سجود پدرم آثار برآمدگیهایی بود و ایشان در سال، دو مرتبه این برآمدگیها را قطع می كرد و در هر بار پنج پینه را و به خاطر همین، ایشان را «ذوالثفنات» می گفتند.»
بنا بر تقدیر الهی امام زین العابدین ـ علیه السلام ـ به علت بیماری از گزند بنی امیه در امان ماند تا منصب امامت را بعد از سیدالشهداء ـ علیه السلام ـ به عهده بگیرد.
حضرت امام باقر ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«پدرم علی بن الحسین هیچ نعمتی را كه خداوند به او عطا نموده بود، به یاد نمی آورد مگر اینكه سجده می كرد و آیه ای از قرآن كه در آن سجده باشد نمی خواند، مگر اینكه به سجده می افتاد، و خداوند هر بدی را از او دفع می كرد یا كید كید كننده ای را از او دفع می كرد، سجده می كرد و از هر نماز واجبی فارغ می گشت، سجده می گزارد و هرگاه موفق به ایجاد صلح بین دو نفر می گشت، سجده می كرد و اثر سجود در جمیع مواضع سجود او نمایان بود و به سبب همین امر «سجاد» نامیده شده است.» [1] .
نیز امام باقر ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ در شبانه روز، هزار ركعت نماز می گزارد... و وقتی برای نماز، به پا می خاست، رنگ رخسارش تغییر می كرد و در قیام نمازش، مانند بنده ای ذلیل كه در مقابل پادشاهی بزرگ و با جلالت ایستاده است، اعضای بدنش از خشیت الهی می لرزید، و نماز كه می گزارد مانند نماز كسی بود كه وداع می كند (دیگر زنده نخواهد بود تا نماز گزارد)....» [2] .
عبدالله بن محمد قرشی می گوید:
«كان علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ إذا توضّأ اصفرَّ لونه فیقول له اهله: ما الذی یغشاك؟ فیقول: أتدرون لمن أَتأَهبّ للقیام بین یدیه؟» [3] .
«علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ وقتی وضو می كرد، رنگش زرد می گشت، اهل حضرت به وی می گفتند: چه چیزی باعث این تغییر رنگ می شود؟ ایشان می فرمود: آیا می دانید كه آماده می شوم تا در مقابل چه كسی بایستم؟»
وقتی آن حضرت از وضو فارغ می شد، در آن موقعیت زمانی بین وضو و نمازش، لرزشی بر آن حضرت عارض می شد، در این مورد از حضرت سئوال می شد، حضرت می فرمود:
«و یحكم اتدرون إلی من أقوم؟ و من أرید أناجی؟» [4] .
«وای بر شما! آیا می دانید به سوی چه كسی می خواهم بروم (و قیام كنم) و با چه كسی می خواهم مناجات كنم؟»
اینها نبوده است مگر به سبب معرفتی كه آن حضرت نسبت به خالق هستی داشته است. او همچون پدر و جد بزرگوار خود به سیره حضرت رسول ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ تأسی می كرد. البته آنچه ما در این روایات و عبارات ملاحظه می كنیم با آنچه كه واقع مسأله بوده است بسیار فاصله دارد و گذشت كه درك مقام معنوی این حضرات، برای عقول بشری، ممكن نیست.
امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«كان علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ اذا كان شهر رمضان لم یتكلّم الاّ بالدعاء و التسبیح و الاستغفار و التكبیر....» [5] .
«علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ آنگاه كه ماه رمضان فرا می رسید جز به دعا و تسبیح الهی و استغفار و تكبیر صحبت نمی كرد....»
همان طور كه گذشت، یكی از القاب آن حضرت «ذوالثفتات» است. علت ملقب شدن حضرت به این لقب را امام باقر ـ علیه السلام ـ چنین بیان می دارد:
«كان لابی ـ علیه السلام ـ فی موضع سجوده آثار ناتئه و كان یقطعها فی السنة مرتین، فی كلّ مرة خمس ثفنات، فَسُمِّیَ ذالثفنات لذلك.» [6] .
«در اعضای سجود پدرم آثار برآمدگیهایی بود و ایشان در سال، دو مرتبه این برآمدگیها را قطع می كرد و در هر بار پنج پینه را و به خاطر همین، ایشان را «ذوالثفنات» می گفتند.»
بنا بر تقدیر الهی امام زین العابدین ـ علیه السلام ـ به علت بیماری از گزند بنی امیه در امان ماند تا منصب امامت را بعد از سیدالشهداء ـ علیه السلام ـ به عهده بگیرد.
[1] بحارالانوار، ج 46، ص 6.
[2] بحارالانوار، ج 46، ص 61.
[3] همان، ص 74.
[4] حلية الاولياء، ابونعيم اصفهاني، ج 3، ص 132؛ بحارالانوار، ج 46، ص 78.
[5] بحارالانوار، ج 46، ص 65.
[6] همان، ص 6.